قطعی برق در این تابستان، کابوس بسیاری از خانوارها شد. کمبود آب در برخی مناطق و احتمال افت استخراج گاز طی سال های آینده از پارس جنوبی نشان می دهد که تامین انرژی به عنوان یکی از مهم ترین الزامات توسعه، با چالش جدی مواجه است، اما راهکار چیست؟ برخی خیلی راحت از افزایش قیمت انواع حامل های انرژی سخن می گویند، بدون توجه به این که آخرین افزایش قیمت در این زمینه در آبان 98 چه تبعاتی به دنبال داشت، اما در سوی دیگر ماجرا نمی توان بی تفاوت نشست و روند فزاینده مصرف و هدررفت انرژی را دید و درباره آینده ای که دچار کمبود انرژی می‌شویم، بی تفاوت  بود.

یارانه پنهان چیست؟

ابتدا لازم است تعریفی از یارانه پنهان داشته باشیم و سپس آماری را در این زمینه یادآور شویم. یارانه پنهان انرژی عبارت است از مابه التفاوت ارزش نفت و گاز مصرف شده در داخل کشور بر اساس قیمت های بین المللی یا منطقه ای و وجوهی که از مصرف کنندگان دریافت می شود. برخی معتقدند که این فرض مبتنی بر این است که بتوان کل حامل های انرژی را در خارج فروخت که شدنی نیست ولی در هر صورت مبنایی برای مقایسه و بررسی قیمت است و تفاوت زیاد قیمت در داخل و خارج در اقلامی نظیر بنزین و گازوئیل منجر به قاچاق گسترده می شود و در مواردی دیگر نظیر برق و گاز امکان سرمایه گذاری بخش خصوصی را سلب می کند چرا که هزینه های بخش خصوصی معمولا متناسب با افزایش نرخ ارز اضافه می شود اما قیمت حامل های انرژی معمولا ثابت می ماند. 

آمارهای نجومی از مصرف انرژی و یارانه پنهان

مهم ترین شاخصی که نشان می‌دهد مصرف انرژی در ایران بالاتر از استاندارد جهانی است، شاخص «شدت انرژی» است. شدت انرژی، مقدار انرژی است که برای یک واحد تولید ناخالص داخلی مصرف می شود. شدت مصرف انرژی در ایران سه برابر بالاتر از متوسط شدت انرژی در دنیاست. بر اساس گزارش سازمان ملی بهره‌وری ایران، شاخص شدت انرژی جهان در سال ۲۰۱۵ معادل ۰.۱۴۹ بوده است. کشورهای انگلستان، آلمان، ژاپن و ترکیه به ترتیب با ۰.۰۸، ۰.۱، ۰.۱۱ و ۰.۱۱ کمترین شدت انرژی و روسیه، ایران و چین به ترتیب با ۰.۳۴، ۰.۲۲ و ۰.۱۹ بیشترین شدت انرژی را در سال ۲۰۱۵ داشته‌اند. گزارش سال 1397 مرکز پژوهش های مجلس با عنوان «یارانه پنهان و ملاحظات آن» نشان می دهد که براساس اطلاعات سال 95، با فرض قیمت نفت 55 دلار و تبدیل هر واحد انرژی به نفت، کل تولید انرژی کشور (شامل نفت، گاز، فراورده های نفتی و برق) 188 میلیارد دلار در سال است که پس از هدررفت در جریان تولید در نهایت معادل 113 میلیارد دلار انرژی برای مصرف عرضه می شود که پس از هدررفت در جریان توزیع و انتقال، معادل 74 میلیارد دلار در داخل مصرف می شود. بر اساس این گزارش، با کسر قیمت های جهانی از قیمت داخلی، حجم یارانه پنهان به 49 میلیارد دلار می رسد که با توجه به قیمت روز دلار، معادل 1225 هزار میلیارد تومان است و سرانه آن به ازای هر نفر در سال 14.5 میلیون تومان خواهد بود. نکته جالب توجه این است که در وضعیت فعلی هر فردی که مصرف بیشتری داشته باشد از این یارانه بیشتر بهره مند می شود، بر این اساس، دهک دهم (پردرآمدترین دهک) سه برابر دهک اول (کم درآمدترین دهک) از یارانه انرژی بهره مند می شود. 

بازی مار و پله ارز و یارانه انرژی

واضح است که در محاسبه یارانه انرژی، نرخ ارز متغیر اصلی است. به عنوان مثال اگر قیمت یک لیتر بنزین فوب خلیج فارس 50 سنت باشد با قیمت دلار 25 هزار تومان، 12 هزار و 500 تومان می شود. به این ترتیب در شرایطی که به فرض، دلار 10 هزار تومان بوده، قیمت بنزین فوب خلیج فارس لیتری شش هزار تومان بوده است. این اتفاق دقیقا پس از هدفمندی یارانه ها مشهود بود. در اواخر سال 89 که گام نخست این طرح برداشته شد، بخش زیادی از یارانه پنهان انرژی نقدی شد و در اختیار مردم قرار گرفت اما با جهش ارزی از اواخر سال 90 و به ویژه سال 91 و سه برابر شدن نرخ ارز، دوباره به خانه قبل برگشتیم. شبیه بازی مار و پله که با اصلاح قیمت انرژی از پله بالا می رویم و با افزایش نرخ ارز از مار نیش می خوریم و پایین می رویم!

چه باید کرد؟

شاید در نگاه اول خیلی ساده بتوان به افزایش نرخ انرژی و پرداخت نقدی بخشی از این یارانه به مردم توصیه کرد اما این مقوله نیز مانند عشق است که به گفته حافظ اگرچه آسان به نظر می رسد «ولی افتاد مشکل ها»! با فرض این که بتوان با پرداخت نقدی، قدرت خرید خانوارهای ضعیف و متوسط را در برابر آزاد سازی قیمت انرژی حفاظت کرد، بحث این است که با طیف وسیعی از فعالیت های صنعتی و کشاورزی چه می شود کرد؟ بر اساس گزارش مرکز پژوهش های مجلس، سه چهارم یارانه انرژی به غیر خانوار اختصاص دارد  و در واقع انرژی ارزان مهم ترین روش حمایت دولت از تولید در ایران است. در این میان حذف این یارانه حداقل در کوتاه مدت شوک سنگینی بر بخش تولید است و با افزایش هزینه ها به ویژه در تولیدات انرژی بر، باعث افزایش قیمت تمام شده و تورم می شود. از جهت مصرف کننده نیز فارغ از تورم روانی، اتفاقات آبان 98، خاطره تلخی را از اصلاح قیمت انرژی به جا گذاشت. جایی که بدون اقناع افکار عمومی و با بدترین روش، قیمت بنزین ناگهان افزایش یافت و رئیس جمهور بعد از آن اعلام کرد که خودش هم صبح جمعه از افزایش قیمت بنزین مطلع شده است! همچنین اگرچه بتوان با پرداخت نقدی، قدرت خرید بیشتر خانوارها را جبران کرد ولی برخی اشخاص در هر صورت متضرر می‌شوند. به عنوان مثال افرادی که به طور غیررسمی اقدام به انتقال محصولات خود به مراکز خرید می کنند و در قالب بخش حمل و نقل دسته بندی نمی شوند، نمی توانند از سهمیه بیشتر بنزین استفاده کنند و متضرر می شوند. به این ترتیب اصلاح قیمت انرژی در دنیای واقعی به آسانی روشی که برخی افراد روی کاغذ انجام می دهند، نیست.

روش های اصلاح قیمت ها

در هر صورت برای اصلاح توزیع یارانه چند نکته مهم را باید مدنظر قرار داد:

1- در شرایط فعلی با وجود تورم سنگینی که در آن قرار داریم، هر گونه اصلاح قیمت باید پس از کاهش تورم و ثبات نسبی در اقتصاد صورت گیرد.

2- فرهنگ سازی و اقناع جامعه نسبت به این که بخش عمده جامعه به ویژه افراد کم مصرف در فرایند اصلاح قیمت انرژی برنده می شوند و قدرت خریدشان حفظ می شود، ضروری است.

3- با توجه به سهم بالای یارانه انرژی در بخش های صنعت و کشاورزی، اصلاح قیمت در این بخش ها و جبران آثار آن باید با وسواس انجام شود.

 

محمد بهبودی‌نیا - خبر کوتاه بود «محمد سرور رجایی از شاعران و نویسندگان افغانستان بر اثر کرونا درگذشت»؛ ازچند روز قبل این خبر به تیتر اخبار فرهنگی دو کشور ایران و افغانستان تبدیل شده‌است. محمدسرور رجایی، شاعر، نویسنده و روزنامه‌نگار افغانستانی، چند روز قبل، بر اثر بیماری کرونا درگذشت و این اتفاق، شوک بزرگی را به فعالان فرهنگی دو کشور وارد کرد. قلم محمدسرور رجایی در خاطره‌نگاری جهاد افغانستان و دفاع مقدس ایران، آن‌قدر تاثیرگذار بوده‌است که برخی از صاحب‎نظران، به او لقب «شهید آوینی افغانستان» را داده‌بودند. برای آشنایی بیشتر با خصوصیات ادبی و شخصیتی محمدسرور رجایی، به سراغ محمدکاظم کاظمی، شاعر نام‌آشنای افغانستانی رفتیم و با او به گفت‌وگو پرداختیم.

به تنهایی یک سازمان فرهنگی بود 

محمدکاظم کاظمی درباره مرحوم رجایی می‌گوید: محمدسرور رجایی، به تنهایی مثل یک اداره و سازمان فرهنگی بود. در تمام بزنگاه‌هایی که جامعه مهاجر قرار بود صحبتی داشته‌باشد یا شخصی به نمایندگی از جامعه مهاجر در موضوعی وارد گفت‌و‌گو شود، محمدسرور اولین گزینه بود؛ هرجا نیاز فرهنگی احساس می‌شد، محمدسرور رجایی ورود می‌کرد. به‎نوعی می‌توان او را یک چریک فرهنگی نامید؛ طوری که در همه صحنه‌ها حاضر و هر کاری که بر زمین مانده‌بود و دیگران یا توان انجام آن‌ را نداشتند یا حاضر به انجام آن نبودند، انجام می‌داد. این شاعر مهاجر افغانستانی خاطرنشان کرد: درجامعه فارسی‌زبانان، تعداد زیادی شاعر، روزنامه‌نگار و نویسنده وجود دارد، اما محمدسرور رجایی، معمولاً به حوزه‌هایی ورود می‌کرد که شاعر و نویسنده‌ای به آن نپرداخته بود؛ از آن جمله می‌توان به نگارش خاطرات مهاجرت مجاهدین، رزمندگان دفاع مقدس و جهاد افغانستان اشاره کرد.

فعالیت در راستای وحدت و وفاق  2 کشورایران و افغانستان

محمدکاظم کاظمی تصریح می‌کند: دو ویژگی در شخصیت محمدسرور رجایی وجود داشت که او را به فردی برجسته تبدیل کرده‌بود؛ اول این‌که در عرصه‌های مختلفی احساس مسئولیت می‌کرد و دوم، روابط تنگاتنگ و صمیمانه‌ای با جامعه ایرانی و فرهنگیان ایران داشت. گاهی اوقات، نویسندگان و شاعران روش انتقاد و اعتراض را برمی‌گزینند، بدون این‌که جنبه وفاق را درنظر داشته‌باشند؛ اما این شاعر، نویسنده،‌ محقق و روزنامه‌نگار، به صورت مداوم درپی ایجاد وفاق میان دو کشور ایران و افغانستان بود و به همین دلیل، در چشم مردم دو سرزمین، چهره مثبتی داشت. محمدسرور رجایی اهل تعامل، وحدت‌گرا و وفاق‌گرا بود. این خصوصیات او، به‌نوعی ریشه در حضورش در عرصه جهاد و مبارزه داشت؛ با وجود این، وی جزو کسانی بود که مانند بسیاری از مبارزان گمنام دفاع مقدس، هیچ‌کس از فعالیت‌های آن‎ها اطلاع چندانی پیدا نمی‌کرد. کاظمی می‌افزاید: محمدسرور رجایی، سال‌ها در افغانستان درگیر مبارزات بود و فردی را که درگیر مبارزاتی در سطح اوست، می‌توان فردی دانست که به نوعی از جان خود گذشته‌است و طبیعتاً این نوع فعالیت، روح او را آزادتر می‌کرد و  در همه عرصه‌ها با این نگاه وارد می‌شد.

زنده کردن مفهوم «خون شریکی» 

محمدکاظم کاظمی در ادامه تأکید می‌کند: این متفکر عرصه فرهنگی، مفهوم «خون شریکی» را بزرگ‎ترین مفهوم مطرح‎شده بین دو کشور ایران و افغانستان می‌دانست که در این مفهوم، به حضور رزمندگان ایران در جهاد افغانستان و حضور رزمندگان افغانستانی در دفاع مقدس اشاره داشت و این موضوع را از دهه 1380 دنبال می‌کرد. در این زمینه، به صورت موثری قلم می‌زد. در کتابی با عنوان «از دشت لیلی تا جزیره مجنون»، به این موضوع پرداخت که با اقبال گسترده‌ای در دو کشور رو‌به‌رو شد و موج فرهنگی موثری را به‎راه انداخت.

زندگی دشوار و به دور از حمایت 

این شاعر افغانستانی می‌افزاید: محمدسرور رجایی، در عین حال که تمامی این خدمات را انجام داد و به صورت چریکی وارد عرصه فرهنگی شد، عملاً حمایت مادی ویژه‌ای که فراتر از حداقل‌ها باشد، از طرف دستگاه‌ها و مسئولان ایران و افغانستان دریافت نکرد و زندگی او،  همواره توأم با مشکلات بود. رجایی زندگی ساده و دشواری را پشت سرگذاشت و این موضوع قابل توجه است که تعداد زیادی از افرادی که در زمینه مناسبات فرهنگی دو کشور اقدام می‌کنند، با تنگناهای مالی روبه‌رو هستند. با وجود این، محمد سرور بی‌تفاوت به این موضوعات، با جدیت کارش را پیش برد و هیچ‌گاه کارش را لنگ این امور نگذاشت.

 

دکتر ایرج حریرچی معاون کل وزارت بهداشت  درباره دلایل رعایت نکردن پروتکل‌ها به موضوعی روان‌شناسی اشاره کرده  : «اصطلاحی داریم در روان‌شناسی به نام ناهماهنگی شناختی؛ یعنی فرد می‌دونه چیزی خطرناکه ولی مواردی رو که باید، رعایت نمی‌کنه. مثلا بعضی افراد می دونن کرونا خطرناکه اما در شش روز تعطیلی اخیر تهران، رفتند سفر، رستوران، دورهمی خانوادگی و... بعدش هم کم‌کم به این خط می‌افتند که بگویند ویروس کرونا وجود ندارد، خطر ندارد و...». اما منظور از ناهماهنگی شناختی چیست؟ آیا همه ما در برابر این وضعیت آسیب‌پذیر هستیم؟ و چطور می‌توانیم خودمان را با تحمل فشار کمتری به سمت رعایت پروتکل‌ها سوق دهیم؟

 

رئیس دانشگاه علوم پزشکی مشهد گفت: پروژه بیمارستان امداد و نجات جنوب مشهد در مراحل پایانی ساخت قرار دارد و مقدمات تجهیز آن نیز آغاز شده است. دکتر بحرینی در گفت و گو با وبدا با بیان این که در سال های اخیر اقدامات گسترده ای در توسعه زیر ساخت های بهداشتی و درمانی در مناطق زیر پوشش دانشگاه صورت گرفته است، اظهارکرد: 500 هزار متر مربع به مجموع فضاهای جدید بهداشتی و درمانی افزوده و به همین میزان نیز به سازی و بازسازی مراکز درمانی و بهداشتی انجام شده است.  رئیس اداره نظارت بر طرح های عمرانی دانشگاه علوم پزشکی مشهد نیز در خصوص بیمارستان امداد و نجات جنوب  گفت: این بیمارستان با زیر بنای 23 هزار متر مربع با کاربری امدادی و تروما  با هدف خدمات رسانی به زائران و مجاوران بارگاه منور رضوی و پوشش حوادث به ویژه در محور جنوب شهر مشهد ساخته شده است. سید مهدی صداقت تصریح کرد: این بیمارستان در 5 طبقه و 200 تخت بستری و با هزینه ای حدود ۲۰۰میلیارد تومان بر اساس آخرین استانداردهای ملی ساخت و ساز زیر نظر مهندسان دانشگاه علوم پزشکی مشهد به اتمام خواهد رسید. 

 

زبان شیرین و خوش آهنگ کره‌ای یا هانگول، زبان رسمی دو کشور کره‌شمالی و ‌جنوبی است. این زبان بیش ازحدود ۸۰ میلیون استفاده کننده دارد. تمایل برای یادگیری این زبان این روزها به‌علت محبوبیت کی پاپ‌ها (صنعت موسیقی پاپ کره جنوبی) بین نوجوانان که با افزایش 17.9درصد درآمد خود به یک تجارت قدرتمند تبدیل شده، رشد چشمگیری داشته است. موج جدید سریال‌ها و محصولات جدید کره‌ای که این روزها ۲۰ سالگی‌اش را در شبکه‌های نمایش خانگی جهان جشن می‌گیرد، امروزه «هالی‌یو» نامیده می‌شود و دقیقاً از سال ۱۹۹۹ با آثاری چون فیلم «شیری» شروع شد که در آن سال حدود 11.5 میلیون دلار فروش کرد. جالب است بدانید که هالی‌یو در سال ۲۰۰۴ بیش از ۲/۰ درصد تولید ناخالص ملی کره را از آن خود کرد و این آمار در سال ۲۰۱۴ به ۱۱ میلیارد دلار رسید. در پرونده امروز زندگی‌سلام قصد داریم به گفت و گو با مدیر اولین مرکز آموزش زبان کره‌ای در ایران و چند مدرس آن درباره این زبان، یادگیری‌اش با چاشنی تاثیراتش بر سبک‌زندگی و موسیقی پرطرفدار گروه‌های کره‌ای که به تازگی خیلی از افراد را مجذوب خود کرده است، بپردازیم.

 

تصویر فانتزی فیلم‌های کره‌ای 

از کشورشان واقعی نیست

یکی از زبان‌آموزان کره‌ای که 24 ساله و ساکن تبریز است و در فضای مجازی نامش را به زبان کره‌ای نوشته، هر روز اخبار مربوط به این کشور را دنبال می‌کند و در این‌باره می‌گوید: «در کلاس 9 نفره‌ ما، پنج نفر قصد مهاجرت و تحصیل در کره را دارند و تنها یک نفر برای یادگیری زبان جدید در دوره‌ها شرکت کرده است. فیلم‌های کره‌ای موجی را تولید کرده که هزاران نفر در سنین مختلف روی آن سوارند و تصویر جهان فانتزی و زیبای کره افراد را به سفر یا مهاجرت به این کشور ترغیب می‌کند. هرچند این تصاویر واقعی نیست و به عنوان مثال، مدتی قبل یکی از دوستانم از آلودگی شدید هوا در این کشور و مشکلات دیگر گله‌مند بود.» او در کلاس‌ها به صورت آنلاین و حضوری شرکت دارد و بابت هر دوره مبلغی حدود 270 هزارتومان می‌پردازد که سه جلسه اول آزمایشی است و امکان استرداد هزینه وجود دارد. او درباره تاثیر یادگیری این زبان بر افراد می‌گوید: «در فیلم‌‌های این کشور، رفتار‌ها سنتی‌اند مثلا لباس‌هایشان تا حد زیادی پوشیده و مطابق هنجارهای جامعه است. احترام جوان‌ترها به سالمندان حتی در نوع صحبت و حرکات دست و تعارفات مشهود است که مشابهش را در کشورهای اروپایی و آمریکایی نمی‌بینیم. قطعا تماشای این رفتارها، روی انسان تاثیرگذار است. البته ممکن است باعث خودخواهی هم بشود. مثلا رفتار طرفداران سلبریتی‌ها در این کشور به قدری خودخواهانه است که بازیگران و خوانندگان باید برای راضی نگه داشتن‌شان وارد رابطه برای ازدواج نشوند یا آن را مخفی نگه دارند که همین مسئله، یکی از دلایل نرخ بالای خودکشی بین هنرمندان این کشور است.»

 

درآمد بابت ترجمه این زبان 

خیلی بالاست

نازنین تاتار، مدرس 19 ساله زبان کره‌ای است. او  از 15 سالگی یادگیری را شروع کرده و تاپیک دو دارد. به ادعای او 85 درصد شاگردانش با آهنگ‌های کره‌ای(کی‌سو و بی‌تی‌اس) به یادگیری این زبان علاقه‌مند شدند. تاتار می‌گوید: «هیچ کدام از بچه‌های علاقه‌مند به این زبان حتی در جلسات ابتدایی صفر نیستند و همیشه پیش زمینه دارند. آن ها عموما در محدوده‌ سنی 13 سال هستند. بعضی از اطرافیان من یادگیری این زبان را وقت تلف کردن می‌دانستند اما حالا می‌بینیم بازار کارش نسبت به آموزش زبان انگلیسی بهتر است». او درباره زمینه‌های کاری‌اش این طور توضیح می‌دهد: «جذب توسط آموزشگاه‌ها برای آموزش این زبان بالاست. برقراری ارتباط با افراد خارجی، گردشگران  و کمک به وکلا، ترجمه انیمه و همکاری با شرکت‌های کره ای برای تدوین قراردادهای کاری، فرصت‌های شغلی  این حوزه هستند. تعداد مترجمان زبان کره‌ای کم است و مبلغ قابل توجه 5 تا 6  میلیون به ازای  ترجمه 10 قسمت از سریال دریافت می‌کنند.» او یکی از خاطرات شیرینش درباره زبان‌آموزی 52 ساله را هم این‌طور نقل می‌کند: «روزی در کلاس آموزش زبان  منتظر ورود زبان‌آموز جدید بودیم که خانمی 52 ساله‌ وارد کلاس شدند و ما هرقدر منتظر فرزندش برای حضور در کلاس شدیم، نیامد تا این که فهمیدیم خودشان علاقه‌مند به یادگیری هستند و تا سطوح بالا هم یادگیری را ادامه دادند.»

آمریکا از مدتی پیش و مخصوصا پس از خیزش فزاینده چین، به این جمع‌بندی رسیده بود که تداوم حضور نظامی به روال گذشته در غرب آسیا، برخلاف منطق هزینه و فایده است و باید این روند را تغییر داد. در این چارچوب، واشنگتن  تلاش می کند از هزینه‌هایی که در منطقه انجام می‌داده بکاهد و بیشتر بر منافع روشن و قابل دسترس متمرکز شود. این روند در لبنان، افغانستان و برخی دیگر از کشورها قابل مشاهده است. هفته قبل نیز بایدن و الکاظمی در پایان دیدار در کاخ سفید بیانیه ای منتشر کردند که محور مهم آن تعیین تاریخ خروج نیروهای نظامی آمریکا از عراق است. طبق این بیانیه هیئت‌های دو طرف تصمیم گرفتند روابط امنیتی به‌صورت کامل به نقش آموزشی، مستشاری، حمایتی و اطلاعاتی تبدیل شود و این که تا تاریخ ۳۱ دسامبر ۲۰۲۱، دیگر هیچ نیروی آمریکایی با نقش رزمی در عراق نخواهد بود.این در حالی است که پارلمان عراق در دی ماه سال ۹۸، در پی شهادت حاج قاسم سلیمانی و ابومهدی المهندس، طرح اخراج نظامیان آمریکایی از خاک این کشور را تصویب کرده بود اما به نظر می رسد «حضور مستشاری» اسم رمزی است که مقامات آمریکایی و عراقی برای باقی نگه داشتن نظامیان آمریکا و نادیده گرفتن این مصوبه پارلمان در نظر گرفته‌اند. درواقع همان طور که از اظهارات و شواهد بر می آید الکاظمی و حامیان و گروه‌های نزدیک به وی سعی دارند از تعیین جدول زمانی برای خروج نیروهای رزمی آمریکا از عراق بهره گیرند تا اهداف انتخاباتی‌شان که قرار است 10 اکتبر (18 مهر) برگزار شود، تأمین شود. در عین حال، بخشی از نظامیان آمریکا نیز به بهانه آموزش و کمک اطلاعاتی در عراق باقی می‌مانند تا حمایت آمریکا از دولت کنونی عراق و حامیان آن نیز تداوم داشته باشد. به هر روی این که الکاظمی در 14 ماه نخست وزیری خود و طی کمتر از یک سال، دو بار به آمریکا سفر کرده، نشان می‌دهد وی نگاه ویژه‌ای به دولت آمریکا دارد. اساساً الکاظمی به لحاظ منش سیاسی نیز  غرب‌گرا محسوب می‌شود و از سوی دیگر بیش از همه روی کار آمدن دولتی درعراق که غرب را به چالش نکشد و به تقویت موقعیت مقاومت در عراق و منطقه منجر نشود، برای دولت آمریکا اهمیت دارد.در انتخابات پیش روی عراق برای اولین بار رأی مستقیم به نامزدها جایگزین رأی به فهرست اعلامی از طرف احزاب می شود. بر این اساس رأی به افراد مستقل و استفاده از لیست‌های انتخاباتی نیز مجاز خواهد بود. همچنین مبارزات انتخاباتی سه ماه قبل از برگزاری انتخابات آغاز شده است تا نامزدهای مستقل بتوانند از قدرت مانور بیشتری در برابر احزاب در انتخابات پیش رو برخوردارشوند، تدوین این قانون یکی از نتایج حرکت های اعتراضی مدیریت شده بود که در آخرین ماه های رئیس جمهوری ترامپ به راه افتاد و در نهایت به  سقوط دولت عادل عبد المهدی و روی کار آمدن دولت الکاظمی انجامید. این بدین مفهوم است که چنان چه انتخابات بعدی در عراق به تشکیل دولتی بینجامد که همانند دولت الکاظمی اطمینان خاطر آمریکا و متحدان منطقه ای آن را جلب کند، در این صورت شاید آمریکا نیازجدی به حضور نظامی در این کشور نداشته باشد و این که مقامات دولت بایدن یا دولت الکاظمی، مخالفت چندانی با استمرار حضور نظامیان آمریکایی نمی کنند و به نوعی از آن حمایت می کنند از این مسئله ناشی می شود. در این خصوص بنابر گزارش سایت وزارت خارجه آمریکا، واشنگتن  به تازگی 9.7میلیون دلار به هیئت سازمان ملل متحد با عنوان کمک فنی مربوط به انتخابات عراق اعطا کرده است. علاوه بر این آمریکا برنامه‌های مربوط به تأمین حداکثر 2.5 میلیون دلار اضافی برای تیم نظارت بر انتخابات وابسته به هیئت یونامی را که در انتظار بررسی در کنگره است، بازنگری کرد. اقدام آمریکا در حمایت مالی از تیم نظارت بر انتخابات سازمان ملل در حالی است که کاخ سفید با دولت الکاظمی توافق کرده است یک تیم ناظر وابسته به هیئت یونامی و یک تیم ناظر وابسته به اتحادیه اروپا بر انتخابات پارلمانی عراق نظارت کند. جالب این جاست به تازگی نیز مؤسسه رند و گزارش گروه آینده عراق به رهبری رایان کروکر پژوهشی منتشر کرده بودند که بر اساس آن، راهبرد جدید آمریکا در عراق باید بازسازی دولت قدرتمندی باشد که به جای ایجاد مانع در برابر مطالبات آمریکا، واشنگتن را به عنوان هم‌پیمانی راهبردی تلقی کند. راهبردی که بیش از هر چیز نیازمند فعال‌سازی قدرت نرم نزدیک به ایالات متحده در عراق است. پس به نظر می‌رسد آن چه روی میز توافق بایدن- الکاظمی قرارگرفته، بر اساس مطالبه پارلمان عراق، گونه‌ای محدود شدن حضور فیزیکی نیروهای آمریکایی است که به قدرت نرم و مشروعیت طولانی‌مدت رابطه آمریکا و عراق لطمه زده است تا  استقلال و قدرت نخست‌وزیر نزدیک به سیاست‌های آمریکا را به عنوان راهبرد بلندمدت واشنگتن در عراق تثبیت کند؛ اما در عین حال حضورمستشاری و به دنبال آن دسترسی‌های اطلاعاتی و مجوزهای  مختلف امنیتی همچنان تداوم خواهد داشت. با این اوصاف به رغم مصوبه پارلمان، وضعیت نظامی آمریکا در عراق با توافق بایدن-الکاظمی هدفمند و متمرکزتر شد. علت نیز مشخص است؛ افزون بر غربگرا بودن دولت الکاظمی، نه‌تنها درباره توانایی گروه‌های مقاومت شیعی برای خروج نظامی آمریکا از عراق، تردید وجود دارد بلکه درباره اراده و اجماع آن‌ها  نیز نمی‌توان اطمینان داشت، شکاف در گروه‌های مقاومت شیعی اجرای مصوبه پارلمان را سخت تر نیز کرده است. مهم‌ترین نمود شکاف گروه‌های شیعی شامل صف‌بندی‌ها، انشعابات و ائتلاف‌ها در آستانه انتخابات و نیز اختلافات بر سر تعیین نخست‌وزیر و کابینه است که از دوره نخست‌وزیری نوری المالکی تاکنون ادامه داشته است.

 

بهبودی نیا / روز گذشته ستاد ملی کرونا به صورت ویدئو کنفرانسی برگزار شد و با وجود این که چند روزی است مسئولان درباره وضعیت بحرانی مشهد هشدار جدی می دهند و از ضرورت تعطیلی و قرنطینه مشهد برای کنترل وضعیت شیوع کرونا می گویند، اما در جلسه ستاد ملی کرونا  برای ارائه درخواست تعطیلی مشهد و تشریح وضعیت بحرانی مشهد و استان، به استاندار خراسان رضوی زمانی اختصاص داده نشد، موضوعی که نشان از 

بی توجهی ستاد ملی کرونا به وضعیت خراسان رضوی دارد.  معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی مشهد روز گذشته در نشست خبری ستاد استانی پیشگیری و مقابله با کرونا در پاسخ به سوالی مبنی بر این که آیا درستاد ملی کرونا از سوی مسئولان استان درخواستی مبنی بر تعطیلی شهر مشهد ارائه شده است؟ گفت: به دلیل این که این جلسه ستاد ملی کرونا  جلسه آخر ستاد کرونا بود که در دولت فعلی برگزار می شد و به دلیل تعداد زیاد بحث ها، فرصت نشد که استانداران خراسان رضوی و تهران صحبت کنند و به استاندار خراسان رضوی فرصت صحبت ندادند و بنا شد مکاتبه ای از سوی استانداری خراسان رضوی در این زمینه صورت بگیرد. به گزارش «خراسان رضوی»، دکتر قلیان افزود: در روز شنبه هفته جاری ۴۲۶ بیمار کرونایی در استان  بستری شدند و با این تعداد، مجموع بیماران کرونایی بستری دراستان به 1853 نفر رسید، تعداد فوتی های استان در روز شنبه نیز 30 نفر بوده است.

افزایش 600 تخت برای بیماران کرونا 

وی افزود: از ابتدای مرداد تا روز شنبه 100 نفر به تعداد بیماران بستری در استان افزوده شده و در بیماران سرپایی نیز روند صعودی را شاهدیم  و اگر فکری نشود ممکن است بیمارستان‌ها قفل شود. وی در پاسخ به انتقادها مبنی بر کمبود تخت بستری بیماران کرونایی در دانشگاه علوم پزشکی مشهد تصریح کرد: در روزهای آینده حدود ۴۶۰ تخت به تخت‌های مختص بیماران کرونایی دانشگاه علوم پزشکی مشهد اضافه خواهد شد، در بخش خصوصی نیز حدود ۱۸۰ تخت اضافه شده و در کل ۶۰۰ تخت به بخش کرونا اضافه می‌شود.

ورود کیت در روزهای آینده به استان 

معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی مشهد ضمن اشاره به این که  در بیمارستان های دولتی اعمال غیر اورژانسی تعطیل است، به مصوبات روز گذشته ستاد کرونای استان اشاره کرد و افزود: در ستاد کرونای استان  قرار بر این شد که با قرارگاه مرکزی کرونا برای بالا بردن اختیارات استانی در تصمیم گیری ها، نامه ‌نگاری انجام شود و در یکی دیگر از تصمیمات این ستاد قرار بر این شد که بازرسی در مراکز سربسته شدت یابد، از طرفی  برگزاری مراسم در باغ تالارها ممنوع و تمامی خدمات 

کافی شاپ ها و رستوران ها به صورت بیرون بر خواهد بود. وی درباره کمبود دارو و کیت نیز گفت: برخی از شهرهای استان دچار کمبود کیت شدند ولی در دانشگاه علوم پزشکی مشهد این موضوع مدیریت شده و با کمبود روبه رو نشدیم و طی دو روز آینده کیت های سلولی مولکولی وارد استان می شود. دکتر قلیان تصریح کرد:  ۸۷۰ هزار دوز واکسن در زیر مجموعه دانشگاه علوم پزشکی مشهد تزریق شده و در کل استان ۱۴ درصد بالای ۱۸ سال در گروه‌های هدف واکسینه شدند که در خراسان رضوی بیشترین استقبال از واکسن برکت بوده است. وی با بیان این که سعی می شود تا قبل از مهر واکسیناسیون دوز دوم  معلمان به پایان برسد، در پاسخ به این ادعا که در مشهد برخی از بیماران کرونایی و غیرکرونایی در بخش اورژانس برخی بیمارستان‌ها بستری هستند، اظهار کرد: بیمار کرونایی باید در فضایی ایزوله و جدا از بیماران دیگر باشد  و این نوع بستری پسندیده نیست، ما نیز  این موضوع را به حوزه معاونت درمان منتقل می کنیم تا بازرسی ها انجام شود.

وضعیت وخیم فوتی های کرونا

این روزها از مسئولان دانشگاه علوم پزشکی، کارشناسان تا مدیر عامل فردوس ها نیز هشدارهایی را صادر کرده اند. به گزارش پایگاه اطلاع رسانی شهرداری مشهد، حجت الاسلام مهدوی دامغانی مدیرعامل سازمان فردوس های شهرداری مشهد با اشاره به وضعیت وخیم فوتی های کرونا طی روزهای اخیر در شهر مشهد، خاطرنشان کرد: طبق اطلاعات اعلامی از سوی مسئولان دانشگاه علوم پزشکی مشهد، تعداد قابل توجهی از بستری های کرونایی در مشهد غیر بومی بوده و رعایت نکردن دستورالعمل های بهداشتی باعث انتشار گسترده این بیماری و افزایش افسار گسیخته متوفیان کرونایی شده است. وی افزود: طبق مصوبات ابلاغی، برگزاری مراسم در آرامستان و ورود به آرامستان ها برای زیارت اهل قبور در روزهای پنج شنبه، جمعه و تعطیلات رسمی ممنوع بوده و حضور خانواده متوفی برای تدفین نیز با محدودیت رو به روست و از شهروندان درخواست می شود برای حفظ سلامت خود از تجمع در آرامستان ها خودداری کنند.

حال مشهد اصلا خوب نیست

دانشگاه علوم پزشکی مشهد نیز در پرتال خبری خود ضمن اشاره به این که حال مشهد خوب نیست، از مسافران خواست به این شهر سفر نکنند و در بیانیه ای نوشت: «موج پنجم کرونا، با سویه دلتا کرونا نمایان شده است و به گفته پزشکان، این ویروس جهش یافته تمامی 

گروه های سنی از نوزادان تا سالمندان را گرفتار می کند.هم اکنون در بیمارستان های مشهد از نوزاد 17 روزه تا سالمند 85 ساله به دلیل ابتلا به بیماری کرونا بستری هستند.روزانه 500 بیمار مبتلا به کرونا در بیمارستان های استان خراسان رضوی بستری می شوند. هر چند که تمام امکانات بهداشتی و درمانی برای خدمات رسانی به بیماران مبتلا به کووید-19 بسیج شده است اما ظرفیت تخت های بیمارستانی و توان جسمانی مدافعان سلامت محدود است بنابراین با ادامه این روند به طور قطع دیگر جایی برای پذیرش بیمار جدید  یا نیرویی برای خدمات رسانی به بیماران نخواهد بود».

بیماران کرونایی، مستقیم به بیمارستان مراجعه نکنند 

دبیر کارگروه مراقبت و درمان کووید- ۱۹ دانشگاه علوم پزشکی مشهد نیز با بیان این که بیماران کرونایی به طور مستقیم به بیمارستان مراجعه نکنند،گفت: بیمارستان‌ها مملو از مبتلایان کروناست و این موضوع 

خدمات ‌رسانی را با چالش مواجه می‌کند. به گزارش ایسنا، دکتر انجیدنی اظهار کرد: مردم برای انتقال بیماران کرونایی بدحال باید با اورژانس ۱۱۵ تماس بگیرند و اگر بیمار بدحال نیست به مراکز سرپایی ۱۶ ساعته یا درمانگاه‌های عمومی و تخصصی شهر مراجعه کنند و در صورت نیاز و با تشخیص پزشک، بیمار به بیمارستان‌ها ارجاع داده شود.

رئیس بیمارستان شهید هاشمی‌نژاد مشهد هم در گفت و گو با ایسنا از افزایش ۱۰۰ درصدی میزان مراجعه و بستری بیماران با علایم کرونا در این بیمارستان نسبت به دو هفته گذشته خبر داد و افزود:  روزانه ۱۸۰ بیمار با علایم کرونا به بیمارستان شهید هاشمی نژاد مشهد مراجعه می کنند و  به طور کلی حدود ۶۰ درصد امکانات این بیمارستان به بیماران کرونایی اختصاص یافته است.

 

مصطفی عبدالهی- درست از همان روزهایی که محموله‌های واکسن وارد کشور شد، میزان رعایت پروتکل‌های بهداشتی رو به نزول گذاشت و حالا به کمترین سطح رعایت رسیده‌ایم؛ آن هم در شرایطی که سازمان بهداشت جهانی هشدارهای نگران‌کننده تازه‌ای درباره کرونا دارد!

میزان رعایت پروتکل‌ها به 39.2 درصد رسید

به این خبر رسمی وزارت بهداشت توجه کنید: «سیر نزولی میزان رعایت پروتکل‌های بهداشتی کرونا در کشور تقریبا از اواسط خردادماه تاکنون ادامه داشته و از هفته اول تیرماه ۱۴۰۰ تاکنون این روند به سرعت کاهشی شده و هم‌اکنون به ۲۲/۳۹درصد رسیده است».

خراسان جنوبی بهترین، گیلان بدترین

طبق گزارش وزارت بهداشت، بر اساس بررسی‌های کارشناسان بهداشت محیط و حرفه‌ای، استان‌های گیلان، البرز، زنجان، کرمان و هرمزگان در این بازه زمانی کمترین میزان رعایت پروتکل‌های بهداشتی را داشتند. بیشترین میزان رعایت پروتکل‌های بهداشتی در اماکن عمومی در این بازه زمانی در استان خراسان جنوبی و کمترین میزان نیز در استان گیلان بوده است. همچنین بیشترین میزان رعایت بهداشت فردی در اماکن عمومی در یزد و کمترین میزان در استان هرمزگان بوده است. در ارزیابی میزان رعایت تهویه در اماکن عمومی نیز استان یزد بیشترین و استان هرمزگان کمترین میزان رعایت را داشته‌است. همچنین بیشترین میزان استفاده از ماسک در اماکن عمومی در استان کرمانشاه و کمترین میزان در استان هرمزگان بوده است».

احتمال مواجهه با موج سهمگین کرونا  در هفته آینده

خبرهای نگران‌کننده درباره سقوط میزان رعایت پروتکل‌ها را بگذارید در کنار این خبرها:

* ۲۹ استان کشور درگیر کرونای دلتا شده‌اند و میزان بستری‌ها رو به افزایش است.

* بسیاری از تخت‌های بیمارستان‌ها اشغال شده و این هشدار بسیار جدی است که اگر پروتکل‌ها به همین منوال رعایت شوند، تا یک هفته آینده ممکن است درگیر موج بسیار سهمگین‌تری شویم.

افزایش 80 درصدی ابتلا در جهان

اما کرونای جهش‌یافته، نه‌تنها در کشور ما که در دیگر کشورها هم باعث  نگرانی شده و با وجود انجام واکسیناسیون، میزان ابتلاها افزایش یافته است. دبیرکل سازمان بهداشت جهانی گفته، «در چهار هفته گذشته در اکثر مناطق جهان، موارد جدید ابتلا به کرونا بیش از ۸۰ درصد افزایش داشته است، با انتشار سریع سویه بسیار مسری دلتا، جهان در خطر از دست دادن دستاوردهای خود در مقابل کرونا قرار گرفته است اما واکسن‌های موردتایید سازمان جهانی بهداشت همچنان موثر هستند». طبق این گزارش، موارد مرگ و میر ناشی از کرونا در آفریقا در یک‌ماه گذشته ۸۰ درصد افزایش داشته است و نظام‌های بهداشت و سلامت در بسیاری از کشورها به‌شدت تحت فشار هستند. مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌های آمریکا نیز سویه دلتای ویروس کرونا را مانند انتقال بیماری آبله‌مرغان توصیف کرده و هشدار داده است که این سویه می‌تواند باعث بیماری‌های شدید شود.

خطر جهش کشنده‌تر؛ یک قربانی از هر 3 مبتلا

تلخ‌تر و ترسناک‌تر این‌که، طبق اعلام سازمان جهانی بهداشت، سویه دلتای کرونا تهدیدی برای جهان است و ضرورت دارد پیش از آن‌که این گونه از ویروس، جهش‌یافته و به سویه کشنده‌تر دیگری تبدیل شود، آن را سرکوب کرد. این نکته را هم نادیده نگیریم که دانشمندان بریتانیایی درباره احتمال ظهور گونه‌ای جهش‌یافته از ویروس کرونا با کُشندگی 35 درصد هشدار داده‌اند؛ این یعنی جهش بعدی می‌تواند از هر سه نفر مبتلا، یک نفر را به کام مرگ بکشد.

گزارش پزشکی لو    رفته در آمریکا

از سوی دیگر بر اساس تحقیقات مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها  در آمریکا که اسناد آن به دست روزنامه واشنگتن‌پست و خبرگزاری فرانسه رسیده، موارد ابتلا به سویه دلتای ویروس کرونا در این کشور به سرعت رو به افزایش است و احتمالا باعث ایجاد وضعیت «حاد» ابتلا حتی در میان واکسینه‌شدگان می‌شود. در این گزارش تاکید شده که سویه دلتا «به همان سرعت گسترش عفونت‌هایی مانند آبله‌مرغان درحال شیوع است» و بر این اساس این ویروس را باید «یکی از مسری‌ترین ویروس‌های شناخته‌شده» در جهان دانست. در این سند آمده است که شیوع این گونه، در میان افراد کاملا واکسینه‌شده نیز به اندازه افراد واکسینه‌نشده بالاست و بر این اساس باید پذیرفت که «جنگ با کرونا تغییر کرده است».

حالا که خوب از وضعیت جهان در مواجهه با دلتای افسارگسیخته مطلع شدیم و روشن شد که حتی با واکسیناسیون هم خطر ابتلا و مرگ همچنان در کمین جهانیان است، دوباره به یاد آوریم که میزان رعایت پروتکل‌ها در کشور ما به کمترین حد خود طی یک‌سال اخیر رسیده است... .

 

 

 

بحران در افغانستان روز‌به‌روز تشدید می‌شود. هر‌ روز اخبار جدیدی درباره تصرف بخشی از خاک افغانستان به دست نیروهای طالبان منتشر می‌شود. در حالی که مقامات نظامی افغانستان می‌گویند موفق شده‌اند نیروهای طالبان را از شهر لشکرگاه، مرکز استان هلمند عقب برانند، درگیری‌ها در حومه هرات نیز بالا گرفته است. لشکرگاه دومین پایتخت استانی است که در روزهای اخیر نیروهای طالبان توانستند وارد آن شوند. نیروهای نظامی ارتش افغانستان همچنین با کمک حملات هوایی آمریکا چندین منطقه اطراف فرودگاه هرات را بازپس گرفتند.به نوشته بی بی سی،  طی دو روز گذشته دامنه درگیری‌های طالبان و نیروهای دولتی افغانستان به حومه‌ و داخل چند شهر بزرگ از جمله به نزدیک مرکز هرات، در غرب و به شهر لشکرگاه، مرکز هلمند و شهر قندهار در جنوب رسید. در هلمند، یک عضو شورای ولایتی به بی‌بی‌سی گفته بود تقریبا تمام ولسوالی‌های ولایت هلمند به تصرف طالبان درآمده و نیروهای دولتی تنها در بخش‌هایی از ولسوالی کجکی و گرشک حضور دارند. دولت افغانستان در این باره اظهار نظری نکرده‌ است. در همین حال سازمان ملل متحد اعلام کرد که بیش از 200 غیرنظامی در نبردهای دو هفته گذشته در نزدیکی شهر قندهار زخمی شده‌اند. این در حالی است که ساختمان اصلی سازمان ملل در هرات افغانستان هدف حمله قرار گرفت.در این باره، سازمان ملل با انتشار بیانیه‌ای حمله صورت گرفته در هرات را به شدت محکوم و اعلام کرد که در نتیجه این حمله حداقل یک نیروی پلیس افغانستان کشته و تعدادی دیگر زخمی شدند.آن گونه که در گزارش سازمان ملل آمده، حمله اخیر در هرات ورودی‌های ساختمان نمایندگی این سازمان را هدف قرار داده و از سوی واحدهای شبه نظامی مخالف دولت کابل صورت گرفته است.در این حمله البته هیچ کدام از کارکنان سازمان ملل آسیب ندیده‌اند. حمله علیه نمایندگی سازمان ملل در هرات افغانستان همزمان با آن انجام شده که طی چند روز گذشته نواحی حومه هرات شاهد درگیری سنگین میان نیروهای امنیتی افغانستان و نیروهای طالبان بوده است.چند ساعت پیش از این حمله، منابع دولتی افغانستان اعلام کرده بودند که گروه طالبان در افغانستان متحمل تلفات سنگین شده و این تلفات به طور عمده در حاشیه شهر هرات مرکز استان هرات بوده است که در آن جا نیروهای امنیتی با حمایت نیروهای بسیج عمومی حداقل ۵۲ نیروی طالبان را از پای درآوردند و ۴۷ تن از آن‌ها را نیز زخمی کردند.هنوز گروه طالبان یا دیگر گروه‌های مسلح در افغانستان واکنشی به این حمله نداشته‌اند، اما از زمان آغاز خروج بی مسئولانه آمریکا از افغانستان، اوضاع امنیتی این کشور به شدت دچار تنش شده و گروه طالبان به پیشروی‌های قابل توجهی در میدان نظامی دست یافته است. گفته می‌شود شماری از سربازان ارتش افغانستان در پی پیشروی نیروهای طالبان مواضع خود را ترک کرده و از وحشت انتقام آن‌ها به نقاط دیگر گریخته‌اند.

مقاومت فقط تا زمستان؟

ارزیابی دولت آلمان از اوضاع افغانستان نیز مجال چندانی برای امیدوار‌بودن به پایداری دولت افغانستان و ارتش این کشور در برابر حملات طالبان باقی نمی‌گذارد. روزنامه تاگس‌اشپیگل با استناد به ارزیابی محافل دولتی آلمان به دو سناریو درباره آینده افغانستان اشاره کرده است. بر اساس ارزیابی «خوش‌بینانه‌تر»، دولت اشرف غنی قادر به مقاومت تا زمستان امسال است. همین موضوع می‌تواند به دولت اجازه تنفس تا بهار سال آینده را بدهد. گفته می‌شود با سرد‌شدن هوا و بارش برف، راه‌های ارتباطی در بسیاری از نقاط افغانستان غیرقابل‌عبور می‌شوند و همین موضوع می‌تواند در تداوم حملات طالبان وقفه بیندازد.بر اساس ارزیابی دوم، نیروهای طالبان در ماه‌های پیش‌رو و قبل از فرا‌ رسیدن فصل زمستان کار را یکسره می‌کنند و کنترل قندهار، هرات و کابل را به دست خواهند گرفت. در ارزیابی دولت آلمان وقوع چنین اتفاقی منتفی نیست.

مشروعیت داخلی

اصلاح طلبان بسیار متکثرند و دارای منافع متفاوت. بنابراین باید در نظر بگیریم که وقتی می گوییم اصلاح طلبان با چه کسی و چه گروهی و چه منافعی هستیم؟اگر اصلاحات را یک شرکت بزرگ سهامی فرض کنیم که رئیس مجمعش،سید محمد خاتمی است و هیئت‌مدیره‌اش؛ شورای‌عالی سیاست گذاری، جدال در این هیئت‌مدیره چنان بالا گرفته که ایفای نقش مدیریتی برای رئیس مجمع و اطرافیانش با توجه به تجربه دولت روحانی و مشکلات هویتی اصلاحات سخت و پرهزینه شده است. حمله کرباسچی به خاتمی ، نقد قوچانی به عارف  پاسخ‌‌های تند جلایی‌پور و علوی‌تبار و تاجیک به کارگزاران چنان در جریان انتخابات اخیر بالا گرفته بود که بحران ارتباط میان نیرو‌های اجتماعی و نیرو‌های سیاسی اصلاح‌طلب را بیش از پیش هویدا ساخته است. حامیان جبهه اصلاحات همانند مدیران میانی این جریان درمانده اند که در میان کرباسچی و عطریان فر و از سوی دیگر حجاریان و تاجزاده باید به کدام سمت بروند؟ در میان قوچانی و جلایی‌پور باید کدام راهبرد را انتخاب کنند؟ و...مسئله رهبری و لیدری جریان اصلاح‌طلب است. تا پیش از انتخابات گذشته سید محمد خاتمی تصمیم‌گیر نهایی و بی‌چون و چرای این جریان بود و برای مثال می‌توانست محمدرضا عارف را وادار به کناره‌گیری از انتخابات کند. اما پس از انتقادهایی که به عملکرد او در انتخابات‌های گذشته شد جایگاه وی حالا تضعیف شده است و با مانور‌هایی که موسوی‌خوئینی‌ها می‌دهد یا تحرکاتی که موسوی‌لاری داشته به نظر می‌رسد بحران عمیقی برای مشروعیت داخلی اصلاح طلبان پدیدار گشته است.

بحران مقبولیت  مردمی 

اصلاح‌طلبان که روزگاری به تعبیر یکی از افراد شاخص این جریان، طیفی از سروش تا گوگوش را در خود جای داده، اکنون علاوه بر چالش با دولت روحانی، گرفتار مقبولیت مردمی هم هستند.محمدجواد حق‌شناس، عضو شورای مرکزی حزب اعتماد ملی در مصاحبه‌ای گفته است: «می‌توانیم این نقد را به اصلاحات روا داشته باشیم که نامزد مورد حمایت این جبهه در دوره گذشته انتخابات، ۲۴ میلیون رأی داشته است و امروز ۲۰ میلیون از این تعداد از همراهی با اصلاحات دست برداشته‌اند.» چرا ۲۰ میلیون نفر از همراهی با اصلاحات دست برداشتند؟ ناگفته پیداست که اصلاح‌طلبان به واسطه چسبندگی بسیار زیادی که به روحانی داشتند پس از بروز ناکامی‌های دولت دوازدهم طبیعتا دچار چالش‌های سیاسی و اجتماعی شدند و ریزش بدنه قابل‌توجهی را تجربه کردند.طبق نظرسنجی‌ها، محبوبیت روحانی نیز به زیر ۶ درصد رسیده است.نکته قابل‌تأمل آن‌که سقوط محبوبیت روحانی تنها به‌حساب رئیس‌جمهور نوشته نمی‌شود؛ بلکه همه مدیران این دولت از جمله جهانگیری؛ واعظی؛ نوبخت و دیگران  با مردودی روبه رو شده‌اند. ناظران و کنشگران سیاسی به خوبی می‌دانند که حتی اگر اصلاح‌طلبان بنای حضور تام و تمام در انتخابات را داشتند به دلیل موانعی که پیش‌رو دارند امکان نقش‌آفرینی موثر و توأم با موفقیت برای آن ها به سادگی فراهم نبود و به همین علت برخی از چهره های رادیکال اصلاحات با علم به شکست در انتخابات ۱۴۰۰ ، با فرار به جلو به بهانه های تکراری گزینه «مشارکت غیر فعال»در انتخابات را مطرح کردند. بیان صریح زیباکلام که؛ «اصلاحات مرد؛ کرونا بود، ختم نگرفتیم» اعترافی صادقانه درباره اصلاح‌طلبی در دوران روحانی است.

سیاست ورزی

زمانی مرحوم هاشمی رفسنجانی خطاب به کابینه خود گفته بود؛ «شما کار سیاسی نکنید، من به اندازه همه شما کار سیاسی می کنم.» اصلاح طلبان  این روزها مصداق عمل وارونه به چنین توصیه ای هستند.در انتخابات اخیر؛ آن ها نه تنها از اول حاضر به معرفی اصلاح‌طلبان حائز صلاحیت نشدند بلکه با معرفی رجالی مثل «مصطفی تاجزاده» برای نامزدی در انتخابات 1400، نشان دادند برای حضور در انتخابات نیامده اند.  همچنان که سخنگوی جبهه اصلاحات ایران راهبرد«مشارکت غیر فعال» را علنی کرد. حامیان این تئوری در واقع مردم را سردرگم و به انتخاباتی دعوت می‌کنند که به زعم اینان هیچ گزینه لایق رأی دادنی در آن وجود ندارد.جالب این جاست مشارکت در انتخابات که محور دموکراسی است، آن قدر برای برخی اصلاح‌طلبان، به‌رغم ادعای حمایت از دموکراسی ناپسند شده که حالا می‌گویند این که سید محمد خاتمی در روز‌های پایانی مانده تا انتخابات ۲۸ خرداد ۱۴۰۰، لیست اصلاح‌طلبان برای شورای شهر تهران را تأیید یا تلویحاً دعوت به رأی دادن به عبدالناصر همتی کرد، به خاطر فشار افرادی بوده که لابد نفوذی بوده‌اند! یعنی کار برخی مدعیان اصلاحات با همه ادعاهای‌شان در اهمیت دادن به صندوق رأی، در سیاست‌ورزی به جایی رسیده که افرادی مانند علی صوفی، دبیرکل حزب پیشروی اصلاحات شرکت در انتخابات را نتیجه فشار نفوذی‌ها می‌دانند! البته  بسیاری از انتقادات نسبت به عملکرد شورای نگهبان در ماجرای رد صلاحیت ها بجاست اما بسیاری از اصلاح طلبان نیز به‌دنبال انداختن شکست اصلاحات به گردن نظام اند و به‌جای نقد دولت ناکام روحانی و سیاست‌ورزی اصلاح‌طلبان، پیکان انتقاد‌ها را به‌سوی حاکمیت تنظیم می‌کنند. آن ها باید نسبت خود را با نظام سیاسی درست و منطقی تنظیم کنند. اصلاح‌طلبان به‌عنوان بخشی از نظام سیاسی باید قرار گرفتن همزمان در موضع اپوزیسیون و پوزیسیون را کنار بگذارند. در بینش و نظر فاصله خود را با تجدیدنظرطلبی حفظ کنند.مثلا نمی‌شود جمهوری اسلامی را با مفاهیمی مانند «استبداد دینی» و «دیکتاتوری صالحان» و... معنا کرد و خود را عضو آن دانست.از رادیکالیسم دوری و مشی میانه‌روانه پیشه کنند که این البته باید مورد ‌توجه همه جناح‌های سیاسی قرار گیرد.شاید مناسب‌ترین توصیه به اصلاح‌طلبان پیشنهاد محمدعلی آهنگران یکی از فعالان رسانه‌ای نزدیک به همین جریان  باشد که از آن‌ها خواسته بود: «من جای شما باشم بر این امر اجماع می‌کنم که تا سالیان متمادی فکر انتخابات و کسب قدرت نکنم بنشینم در گوشه‌ای مطالعه و تزکیه نفس کنم اول خود را اصلاح کنم بعد به فکر اصلاح کشور باشم. 

سجادپور- زوج جوانی که چون مارهایی طلایی در سایت «دیوار» لانه کرده بودند و با ترفندی خاص طلاهای فروشندگان را به یغما می بردند، با تلاش نیروهای عملیات ویژه پلیس مشهد دستگیر شدند و راز کلاهبرداری های سریالی را فاش کردند.

به گزارش اختصاصی خراسان، ماجرای هولناک این زوج سابقه دار از یک آشنایی خیابانی در سال 88 و زمانی شروع شد که پسر 17 ساله مشهدی عاشق دختر 15 ساله تربت جامی شد که همراه خانواده اش برای مسافرت به مشهد آمده بود. آن ها چند ماه بعد با هم ازدواج کردند اما طولی نکشید «محمدرضا – هـ» به اتهام ارتباط نامشروع و آدم ربایی دستگیر و روانه زندان شد. او پنج ماه از مدت محکومیت خود را گذرانده بود که همسرش همه اموال و دارایی شان را فروخت تا همسرش را آزادکند. این گزارش حاکی است آن ها بعد از آزادی مدتی را در مسافرخانه های شهر زندگی می کردند ولی از سال 92 محمدرضا که به صورت تفریحی مواد مخدر استفاده می کرد به  استعمال «شیشه» رو آورد و این گونه در مرداب مواد افیونی گرفتار شد. این زوج جوان در سال 96 وارد ماجرای عرضه پول های تقلبی شدند و در همان سال نیز به چنگ پلیس افتادند و محمدرضا دوباره به مدت یک سال دیگر پشت میله های زندان قرار گرفت اما او در سال 97 و بعد از آزادی از زندان باز هم به سراغ دوستان معتادش رفت و مصرف شیشه (مواد مخدر صنعتی) را ادامه داد. این گونه بود که زوج جوان برای تامین مخارج اعتیاد به جرایم دیگری رو آوردند تا پول بیشتری کسب کنند. آنان با طرح نقشه ای مزورانه، چون مارهایی زهرآلود    به کمین طعمه هایی نشستند که طلاهای خود را برای فروش در این سایت آگهی می کردند. در حالی که زوج جوان همواره در جست وجوی طعمه هایی برای کلاهبرداری بودند به محض دیدن آگهی فروش طلا، بلافاصله با فروشنده تماس می گرفتند. مرد جوان در تماس با فروشنده نشانی محل را می گرفت  و سپس با شگردی خاص، طلاها را بدون پرداخت هیچ گونه وجهی می ربودند. گزارش خراسان حاکی است، با سریالی شدن ماجرای کلاهبرداری از فروشندگان طلا در سایت دیوار، تلاش نیروهای انتظامی با صدور دستورات قضایی برای دستگیری این زوج آغاز شد و آن ها در حالی سال 98 به چنگ قانون افتادند که با 30 شاکی روبه رو بودند اما این زوج کلاهبردار مدتی بعد با سپردن وثیقه به دادسرا آزاد شدند تا به پرونده آنان رسیدگی شود ولی آن ها در حالی فرار کردند که به مجازات های سنگین هفت سال زندان قطعی، رد مال، پرداخت جزای نقدی و ... محکوم شده بودند. براساس گزارش خراسان، با وجود این، جرایم این زوج کلاهبردار در این جا پایان نیافت و آن ها تغییراتی را در شگردهای کلاهبرداری ایجاد کردند و دوباره به کلاهبرداری از فروشندگان طلا پرداختند. باز هم پرونده هایی با یک شیوه کلاهبرداری در مراکز انتظامی تشکیل می شد. در همین اثنا، زنی میان سال با تسلیم شکواییه ای به پلیس، مدعی شد 10 گرم طلا شامل گردنبند و گوشواره هایم را در سایت «دیوار» آگهی کردم تا آن ها را به فروش برسانم. هنوز چند دقیقه از این ماجرا نگذشته بود که مردی تماس گرفت و با پرسیدن نشانی منزلم گفت همسرم برای دیدن طلاها می آید اگر انتخاب کرد من با قیمت مناسبی آن ها را می خرم! من هم خوشحال شدم و منتظر ماندم. چند ساعت بعد زن جوانی آمد و طلاها را پسندید. او سپس با این بهانه که تلفن همراه ندارد از تلفن من با همسرش تماس گرفت که طلاها را انتخاب کرده است. همسر او نیز شماره حساب بانکی مرا گرفت و چند دقیقه بعد رسید واریز وجه را با واتس اپ برایم فرستاد ولی چون پیامک واریز وجه برایم نیامد مدعی شد که از سیستم پایا استفاده می کند به همین دلیل پیامک بانک دیرتر می آید. من هم پذیرفتم و طلاها را به آن زن جوان دادم ولی روز بعد وقتی به بانک رفتم تازه فهمیدم که طعمه کلاهبرداران شده ام و آن ها برای ربودن طلاهایم از نرم افزارهای رسید جعلی استفاده کرده اند و ...

گزارش اختصاصی خراسان حاکی است، با افزایش این شکایت ها، این بار پرونده سرقت های سریالی طلا، به طور ویژه در دادسرای فضای مجازی و زیر نظر قاضی «محسن واحدیان عظیمی» رسیدگی شد. مقام قضایی که شگردها و ترفندهای استفاده از این گونه نرم افزارها را مورد کنکاش های علمی و تخصصی قرار داده بود به محض مطالعه اولین سطور اوراق این پرونده حساس، بی درنگ دستورات ویژه‌ای را برای شناسایی و دستگیری کلاهبرداران صادر کرد تا هر چه سریع تر زهر مارهای چنبرزده در این سایت کشیده شود. از سوی دیگر نیز با تدابیر سرهنگ حسین دهقان پور که با حساسیت خاصی ماجرای کلاهبرداری های مذکور را پیگیری می کرد، این پرونده برای ردیابی های اطلاعاتی در اختیار گروه ورزیده ای از نیروهای اداره عملیات ویژه پلیس مشهد قرار گرفت تا عملیات دستگیری به صورت تخصصی ادامه یابد.

به گزارش خراسان، طولی نکشید که چند گروه زبده از نیروهای اطلاعاتی و عملیاتی پلیس با فرماندهی مستقیم سرگرد جواد بیگی (رئیس اداره عملیات ویژه مشهد) وارد عمل شدند و به تحقیق در این باره پرداختند. آنان پس از چند روز رصدهای میدانی و اطلاعاتی به سرنخ هایی رسیدند که زوج جوان در حال عزیمت به شمال کشور هستند اما هنوز عملیات دستگیری به جاده های کشور نکشیده بود که منابع و مخبران خبر دادند زوج جوان به دلیل نقص فنی خودرو در حال بازگشت به مشهد هستند بنابراین نیروهای عملیات ویژه، آنان را زیر چتر اطلاعاتی گرفتند و به مخفیگاه آنان در خیابان رسالت دست یافتند. این گونه بود که عملیات دستگیری با صدور دستورات ویژه قاضی «واحدیان عظیمی» وارد مرحله جدیدی شد و نیروهای انتظامی در یک عملیات ضربتی زوج جوان را در یک منزل مسکونی به دام انداختند و به مقر انتظامی هدایت کردند. فرمانده انتظامی مشهد با تایید این خبر به خراسان گفت: در حالی که بازجویی های تخصصی از این زوج ادامه دارد تاکنون حدود 10 تن از شاکیان با مراجعه به پلیس عملیات ویژه مشهد واقع در اطراف میدان راهنمایی مشهد، آنان را شناسایی کرده اند. سرهنگ حسین دهقان پور تصریح کرد: در بازرسی از مخفیگاه متهمان، مقداری شیشه نیز کشف شد اما بررسی ها برای شگردهای دیگر متهمان 29 و 27 ساله در ارتکاب جرم آغاز شده است. مقام ارشد انتظامی مشهد با قدردانی از حمایت ها و دستورات ویژه مقامات قضایی  تصریح کرد: با دستور قاضی «واحدیان عظیمی» (دادیار شعبه 775 دادسرای عمومی و انقلاب مشهد) تصویر بدون پوشش این زوج متهم به کلاهبرداری در روزنامه خراسان منتشر می شود تا چنان چه شهروندان دیگری با این ترفند طعمه کلاهبرداری شده اند برای اعلام شکایت و شناسایی متهمان با پلیس 110 تماس بگیرند یا به اداره عملیات ویژه مشهد مراجعه کنند. سرهنگ «دهقان پور» همچنین به افرادی که چنین جرایمی را در سر می پرورانند هشدار داد پلیس فضای مجازی را زیر ذره بین رصدهای اطلاعاتی قرار داده است و مجرمان نمی توانند از چنگ قانون بگریزند بنابراین تا هنوز دیر نشده است مسیر درست زندگی را در پیش بگیرند و به این گونه جرایم حتی فکر هم نکنند چرا که مجازات‌های سنگینی  درانتظار آن ها ست. 

در حالی بهره برداری از فاز اول تصفیه خانه سپتاژ در کشف رود برای دومین بار به تعویق می افتد که این روزها این رودخانه کم رمق نه حال خوشی دارد و نه آثاری از آب در آن دیده می شود،  رودخانه  بی جانی که با  انواع فاضلاب عجین شده و سهم اهالی و کشاورزان اطراف حاشیه آن تنها فاضلاب های شهری، بیمارستانی و صنعتی است که هر روز باید بوی تعفن آن یا بهتر بگوییم بوی لجن را تحمل کنند، در این روزهای کم آبی، کشاورزان فاضلاب های رها شده را به درون زمین های کشاورزی انتقال می دهند غافل از این که سلامتی مردم را به خطر می اندازند، بارها از عواقب فاجعه ای که در بیخ گوش مشهد و در کشف رود اتفاق می افتد نوشته ایم تخلیه روزانه 300 تا 400 تانکر فاضلاب به کشف رود سلامتی مردم مشهد را بیش از دو دهه است  که تهدید می کند، حدود دو سال پیش روزنامه خراسان گزارشی از زوایای پنهان و پیدای فاجعه رخ داده در کشف رود به عنوان "دو دهه کشت مرگ در کشف رود" منتشر کرد. پس از انتشار آن مسئولان کمی به خود آمدند و استاندار وقت که اکنون سکان دار وزارت صمت است همه مسئولان را کنار هم جمع کرد تا راه حلی برای حل این موضوع پیدا کند و در نهایت شهرداری مشهد به عنوان فرماندهی واحد کشف رود برای سامان دهی انتخاب شد، اگرچه شهرداری مشهد اقداماتی درخصوص درختکاری در حاشیه کشف رود انجام داده اما همواره در این قضیه و برگزاری جلسات کارگروه کشف رود  اصل بر این بود که فاضلاب ها هر چه سریع تر از  کشف رود جمع آوری شود که در این خصوص احداث تصفیه خانه ها در اولویت قرار گرفت چرا که معضل اصلی ایجاد چنین فاجعه زیست محیطی نبود تصفیه خانه است، برای ساخت تصفیه خانه  هم دولت برای تامین اعتبار آن خودش را کنار کشیده بود و مسئولان نیز مطرح می کردند تا تامین اعتبار برای ساخت تصفیه خانه انجام نشود وضعیت کشف رود همان آش است و همان کاسه. گره زدن سلامتی مردم به تامین اعتبار حتی واکنش معاون وقت دادستان قاضی بهشتی را نیز در پی داشت به نحوی که دادستانی به صراحت اعلام کرد که با مدیران سهل انگار برخورد خواهد شد، گره زدن سلامت مردم به مباحث مالی و بودجه ای به هیچ عنوان مورد قبول مردم نخواهد بود و دادستانی به عنوان مدعی العموم قطعا با مدیران سهل انگار برخورد خواهد کرد، از این رو امیدواریم دستگاه ها از جمله شرکت آب منطقه ای، شرکت آب و فاضلاب، محیط زیست، دانشگاه علوم پزشکی، شهرداری و... به وظایف خود در سامان دهی هر چه سریع تر کشف رود اهتمام جدی داشته باشند، از طرفی هر چه سریع تر تصفیه خانه سپتاژ تعیین تکلیف شود تا با راه اندازی این تصفیه خانه دیگر شاهد تخلیه فاضلاب در کشف رود نباشیم.

حالا دو ماه از وعده داده  شده توسط مسئولان برای بهره برداری از فاز اول تصفیه خانه سپتاژ می گذرد اما هنوز این وعده  محقق نشده ، این در حالی است که یعقوبی، معاون خدمات شهری شهرداری مشهد در گفت وگو با خراسان رضوی اعلام کرده بود که فاز اول این تصفیه خانه نهایت تا خرداد به اتمام می رسد، روزنامه خراسان همواره پیگیر وعده های مسئولان در این خصوص بود، در همین حال سلطان احمدی، مدیر سامان دهی کشف رود نیز در آخرین گزارشی که در تیرماه در روزنامه خراسان رضوی منتشر شد وعده داد که فاز اول این تصفیه خانه در مرداد تمام خواهد شد؛ این وعده های تکراری در حالی محقق نشده است که حتی در 14 آبان سال گذشته که عملیات اجرایی ساخت این تصفیه خانه آغاز شده بود کلایی، شهردار مشهد گفته بود که یکی از موضوعات مهم در راستای حل معضل کشف رود مسئله فاضلاب های تانکری است که با احداث تصفیه خانه سپتاژ به دنبال رفع این مشکل هستیم و در این  خصوص اقدامات اولیه انجام شده و تا خرداد ۱۴۰۰ این تصفیه خانه به بهره برداری خواهد رسید. حالا با وعده جدیدی که مدیر سامان دهی کشف رود برای راه اندازی تصفیه خانه اعلام کرده فاز شیمیایی که قرار بود در خرداد به بهره برداری برسد تا آذر طول خواهد کشید و کل پروژه نیز تا پایان سال به بهره برداری می رسد.

قطعی برق، وارد نشدن قطعات وارداتی، کرونا و کمبود سیمان دلایل به بهره برداری نرسیدن فاز اول تصفیه خانه سپتاژ

دلیل به بهره برداری نرسیدن و تحقق نیافتن  وعده های داده شده برای فاز اول تصفیه خانه سپتاژ را  از عبدا... سلطان احمدی، مدیر پروژه سامان دهی رودخانه کشف رود جویا شدیم. وی در گفت وگو با خراسان رضوی در خصوص به تعویق افتادن دوباره بهره برداری از فاز اول تصفیه خانه سپتاژ در کشف رود با بیان این که ساخت این پروژه در حال انجام است،خاطر نشان می کند: هم اکنون به دنبال وارد کردن قطعات پروژه هستیم و کار ساخت تصفیه خانه در حال انجام است.

وی در ادامه،  قطعی مکرر برق ، بیماری کرونا  ، نایاب شدن سیمان و تامین تجهیزات را از دیگر دلایل به تعویق افتادن فاز اول تصفیه خانه سپتاژ در کشف رود می داند و می افزاید: به هر حال ما تلاش می کنیم، 17 آذر امسال قرار بود کل پروژه به اتمام برسد و همه این  عوامل باعث شده دو تا سه ماه کار ما عقب بیفتد، البته این ها  فقط پیش بینی ماست، شاید شرایط کرونا چند روز دیگر فرق کند و بتوانیم از همه ظرفیت های نیروی انسانی استفاده کنیم.

مدیر پروژه سامان دهی رودخانه کشف رود تصریح می کند: اگر مشکل برق حل شود می توانیم دو ماه زودتر پروژه را تمام کنیم اما قطعی مکرر برق باعث شده است اقداماتی همچون بتن ریزی و برش میلگرد با مشکلاتی مواجه شود.

با روند موجود پیش بینی ما این است که فاز اول در آذر ماه وارد مدار شود

سلطان احمدی می گوید:  با این روندی که وجود دارد پیش بینی ما این است که فاز شیمیایی در آذر و کل پروژه تا پایان سال به اتمام برسد اما اگر شرایط مهیا باشد حتما  زودتر از آذر ماه فاز شیمیایی را وارد مدار می کنیم.

وی با بیان این که برای اجرای پروژه مشکل تامین اعتبار وجود ندارد، می افزاید:  پروژه با این که تامین اعتبار شده است اما  هم اکنون سیمان به سختی پیدا می شود، همچنین تجهیزات پروژه یا در گمرک وجود دارد که هنوز یا ترخیص نشده یا وارد کشور نشده است، اما برای راه اندازی فاز شیمیایی تجهیزاتی که نیاز  است وجود دارد اما مشکلات از قبیل کرونا ،قطعی برق  و کمبود سیمان کار ما را عقب انداخته است، به عنوان مثال وقتی قطعی برق اتفاق می افتد کارگری که در بخش بتن ریزی کار می کند هیچ وقت در گرمای هوا کار نمی کند.

بعید می دانم که قطعی برق باعث شده باشد پروژه ای به تعویق بیفتد 

در حالی مدیر سامان دهی کشف رود قطعی برق را یکی از دلایل به تعویق افتادن بهره برداری از فاز اول تصفیه خانه  سپتاژ  مطرح کرده که سخنگوی صنعت برق خراسان در گفت وگو با خبرنگار خراسان رضوی به تعویق افتادن پروژه ای را به دلیل قطعی برق بعید می داند. وی در این خصوص می گوید: "اگر گفته می شود که قطعی برق باعث شده پروژه ای به تعویق بیفتد بعید می دانم چنین اتفاقی افتاده باشد."

حشمتی می افزاید: در بدترین حالت که قطعی برق صورت گرفته بود در بازه زمانی دو ساعت بوده است  که عملا نمی تواند باعث به تاخیر افتادن پروژه شود.

وی ادامه می دهد: پروژه های مختلفی در سطح شهر در حال انجام است، شاید در مقطع قطعی برق کمی اجرای پروژه کند شود ولی در حالت کلی نمی تواند پروژه به تعویق بیفتد؛ ضمن این که قطعی برق به صورت پراکنده انجام می شود و این گونه نیست که هر روز اتفاق بیفتد، بر فرض اگر هر روز هم قطعی برق صورت بگیرد بیشتر از دو ساعت نیست و قطعی هر روز برق هم نمی تواند جلوی پروژه را بگیرد.

سخنگوی صنعت برق خراسان تصریح می کند: ممکن است این پروژه که  مطرح کردید در فرایند تامین برق پروژه مشکل داشته باشد و باید بررسی شود اما اگر دارای برق باشد نمی تواند در روند کلی پروژه کندی ایجاد شود، همچنین اگر پروژه ای در مقیاس بزرگ باشد باید دارای مولد دیزل باشد و احتمالا این پروژه از طریق شرکت آب و فاضلاب نیز حمایت می شود.